แนวทางการพัฒนาหมู่บ้านต้นแบบ
ลดโรคมะเร็ง โรคความดันโลหิตสูง โรคหัวใจและหลอดเลือด
.................................................................................
1. ทำไม ต้องมีหมู่บ้านต้นแบบลดโรคฯ
ปัจจุบันคนไทยมีแนวโน้มการเจ็บป่วยและเสียชีวิตจากโรคที่เกิดจากพฤติกรรมการบริโภคที่ไม่เหมาะสม ปัจจัยเสี่ยงจากสิ่งแวดล้อม และวิถีการดำเนินชีวิต ได้แก่ โรคมะเร็ง โรคความดันโลหิตสูง โรคหัวใจและหลอดเลือด เพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ บางคนเป็นหลายโรคพร้อมกัน ซึ่งโรคเหล่านี้เป็นโรคที่สามารถป้องกันได้ โดยประชาชนจะต้องใส่ใจและดูแลตนเองด้วยการมีพฤติกรรมการบริโภคที่ถูกต้อง ควบคู่กับการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ หลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่ม ที่มีแอลกอฮอล์และควบคุมความเครียด
ทั้งนี้กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ โดย กองสุขศึกษาได้น้อมนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ในการดูแลสุขภาพ เพื่อลดอัตราเพิ่มของการเจ็บป่วยด้วยโรคดังกล่าว ด้วยการจัดทำโครงการพัฒนาหมู่บ้านต้นแบบลดโรคฯ ครอบคลุมทั่วประเทศ รวม 152 หมู่บ้าน โดยการส่งเสริมให้ประชาชนในหมู่บ้านและประชาชน มีการออกกำลังกาย ตามวิถีชีวิต กินผักและผลไม้สดที่ปลูกเองหรือผักพื้นบ้านที่สามารถหารับประทานได้ง่าย ตลอดจนมีการจัดปัจจัยแวดล้อมที่เอื้อต่อการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ อันจะส่งผลให้ประชาชนมีการสร้างสุขภาพที่ยั่งยืนและมีสุขภาพดีต่อไป
2. หมู่บ้านต้นแบบลดโรคฯ คืออะไร
คือ หมู่บ้านที่ประชาชนมีการออกกำลังกายตามวิถีชีวิตอย่างสม่ำเสมอ สัปดาห์ละอย่างน้อย 3 วัน วันละอย่างน้อย 30 นาที ร่วมกับการ กินผัก ผลไม้สด วันละอย่างน้อย 5 ขีด ขึ้นไป (ครึ่งกิโลกรัม) และ
ลดอาหารไขมัน ภายในหมู่บ้าน มีถนนหรือสถานสำหรับการออกกำลังกาย ชุมชน/ครัวเรือน มีการปลูกผักปลอดสารพิษกินเอง และมีแหล่งน้ำที่สามารถใช้ในการเพาะปลูก ตลอดจนมีสถานที่ในการจัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ด้านสุขภาพอย่างต่อเนื่อง ที่เอื้อต่อการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพของประชาชน เพื่อลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็ง โรคความดันโลหิตสูง โรคหัวใจและหลอดเลือด
3. หมู่บ้านแบบไหน? คือหมู่บ้านต้นแบบลดโรคฯ
* เป็นหมู่บ้านที่:
1. ประชาชนออกกำลังกายสม่ำเสมอ สัปดาห์ละอย่างน้อย 3 วัน
วันละอย่างน้อย 30 นาที
2. ประชาชนกินผัก ผลไม้สด วันละอย่างน้อย 5 ขีด ขึ้นไป (ครึ่งกิโลกรัม)
และลดอาหารไขมัน
* เป็นหมู่บ้านที่ :
1. มีถนนหรือสถานที่สำหรับการออกกำลังกาย
2. มีการจัดกิจกรรมการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอในหมู่บ้าน มีการจัดกิจกรรมที่ส่งเสริมการกินผัก ผลไม้สดและการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
3. มีแหล่งน้ำที่สามารถใช้ในการเพาะปลูก เช่น สระ คู คลอง หนอง บึง
4. ครัวเรือน/ชุมชนมีการปลูกผักปลอดสารพิษกินเอง
5. มีแหล่งการแลกเปลี่ยนเรียนรู้และมีการจัดกิจกรรมการเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง
*เป็นหมู่บ้านที่:
ประชาชน ผู้นำชุมชน กลุ่ม ชมรม หน่วยงานท้องถิ่น ต่าง ๆ มีส่วนร่วมในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพเพื่อการลดโรค
4. ได้ประโยชน์อะไรจากการเป็นหมู่บ้านต้นแบบลดโรคฯ
1. ประชาชนลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็ง โรคความดันโลหิตสูง โรคหัวใจและหลอดเลือด
2. สามารถลดภาระค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลของประชาชน
3. หมู่บ้านได้รับการประกาศยกย่องให้เป็นหมู่บ้านต้นแบบลดโรคฯ
4. หมู่บ้านเป็นแหล่งเรียนรู้ด้านการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพเพื่อการลดโรคของประชาชน
5. พื้นที่เป้าหมาย
หมู่บ้านต้นแบบลดโรคฯ 152 หมู่บ้าน ใน 76 จังหวัด โดยคัดเลือกหมู่บ้านดังนี้
1. เป็นหมู่บ้านในพื้นที่รับผิดชอบของโรงพยาบาลสายใยรักแห่งครอบครัว
จำนวน 1 หมู่บ้าน
2. เป็นหมู่บ้านที่มีปัจจัยเอื้อ คือ มีลานกีฬาหรือถนน สำหรับการออกกำลังกาย มี พื้นที่และแหล่งน้ำเพื่อการปลูกผักปลอดสารพิษกินเอง จำนวน 1 หมู่บ้าน
6. เส้นทางสู่หมู่บ้านต้นแบบลดโรคฯ
6.1 ทุกจังหวัดที่เข้าร่วมโครงการและกรุงเทพมหานคร
1. กำหนดผู้รับผิดชอบ และคัดเลือกหมู่บ้านเข้าร่วมโครงการจังหวัดละ 2 หมู่บ้านตามเกณฑ์การคัดเลือกพื้นที่เป้าหมาย ในข้อ 5
2. จัดทำแผนพัฒนาหมู่บ้านต้นแบบลดโรค ทั้งนี้โดยยึดหลักการมีส่วนร่วมของหน่วยงานและภาคีเครือข่ายสุขภาพทีเกี่ยวข้อง อาทิ เช่น สำนักงานสาธารณสุขจังวัด/อำเภอ และสถานีอนามัยที่รับผิดชอบพื้นที่ ประชาสัมพันธ์จังหวัด เกษตรอำเภอ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น / เทศบาล /อบจ/อบต สถานศึกษา อาสาสมัครสาธารณสุข กลุ่ม/ชมรมผู้สูงอายุ ชมรมออกกำลังกาย ผู้นำชุมชน ฯลฯ ซึ่งอาจจะดำเนินงานในรูปของคณะทำงานหรือคณะกรรมการแล้วแต่ความเหมาะสม ประกอบด้วยกิจรรมหลักดังนี้
2.1 สำรวจสถานการณ์ปัญหาสุขภาพที่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมการออกกำลังกายกินผัก ผลไม้สด และอาหารไขมันของประชาชน
2.2 กิจกรรมการเรียนรู้ด้านสุขภาพ เช่น จัดเวทีประชาคม จัดประชุม/อบรมจัดนิทรรศการ ตลาดนัดสุขภาพ จัดค่ายสุขภาพ
2.3 จัดให้มีสถานที่/แหล่ง การออกกำลังกาย ปลูกผักปลอดสารพิษ และ
การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ของหมู่บ้าน/ชุมชน
2.4 กิจกรรมกระตุ้นให้ประชาชนในหมู่บ้านมีการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
สัปดาห์ละอย่างน้อย 3 วัน วันละอย่างน้อย 30 นาที กินผัก ผลไม้สด วันละอย่างน้อย 5 ขีด ขึ้นไป
(ครึ่งกิโลกรัม) และลดอาหารไขมัน อาทิเช่น
- การเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ผ่านสื่อชุมชน ได้แก่ หอกระจายข่าว
วิทยุชุมชน อาสาสมัครสาธารณสุข แกนนำชุมชน เยาวชน แผ่นปลิว ผ้าป้าย
- จัดกิจกรรมรณรงค์ในชุมชน
2.5. เฝ้าระวังพฤติกรรมสุขภาพของประชาชนด้านการออกกำลังกาย
กินผัก ผลไม้สด และอาหารไขมัน
2.6. รายงานผลการดำเนินงานให้แก่สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด
3 . ดำเนินการตามแผนการพัฒนาหมู่บ้านต้นแบบลดโรคฯ
4 . ประสานการใช้ทรัพยากรและสิ่งสนับสนุนการดำเนินงาน พัฒนาหมู่บ้านต้นแบบลดโรคฯ จากกองสุขศึกษา กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ และจากหน่วยงานภาคีเครือข่ายต่าง ๆ อาทิเช่น สำนักงานสาธารณสุขจังวัด/อำเภอ และสถานีอนามัยที่รับผิดชอบพื้นที่ประชาสัมพันธ์จังหวัด เกษตรอำเภอ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น/ เทศบาล /อบจ /อบต สถานศึกษา อาสาสมัครสาธารณสุข กลุ่ม/ชมรมผู้สูงอายุ ชมรมออกกำลังกาย ผู้นำชุมชน ฯลฯ
5. ประเมินผลการดำเนินงานพัฒนาหมู่บ้านต้นแบบลดโรคฯ เพื่อเตรียม
หมู่บ้านส่งเข้าประกวด
6. ได้รับการประกาศให้เป็นหมู่บ้านต้นแบบลดโรคฯ และเป็นแหล่งแลกเปลี่ยน
เรียนรู้ ศึกษาดูงาน แก่หมู่บ้าน/ชุมชนอื่น
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น